مرگ تدریجی آزادی بیان در افغانستان؛ طالبان رسانه‌ها را به سکوت نظام‌مند وادار می‌کنند
در تازه‌ترین گام محدودکننده، وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان از رسانه‌ها خواسته است پیش از برگزاری هرگونه برنامه سیاسی یا تحلیلی، مجوز رسمی اخذ کرده و محتوای مورد نظر را با این وزارت شریک سازند. این اقدام، در عمل ضربه‌ی سنگینی بر آزادی رسانه و گفت‌وگوی آزاد در افغانستان وارد کرده است.
براساس سندی که تحت عنوان «پالیسی برگزاری برنامه‌های سیاسی» به رسانه‌ها ابلاغ شده، حضور کارشناسان در برنامه‌های سیاسی نیز منوط به تأیید طالبان و دریافت کارت شناسایی ویژه خواهد بود. این سند صراحتاً تأکید می‌کند که محتوای برنامه‌ها باید با خط فکری و سیاست‌های طالبان هم‌خوانی کامل داشته باشد.
طالبان هشدار داده‌اند که در صورت پخش دیدگاه‌های مخالف، رسانه‌ها با پیامدهایی چون لغو مجوز فعالیت روبه‌رو خواهند شد. این در حالی‌ست که این گروه از رسانه‌ها خواسته است در صورت انتقاد از مقام‌های حکومتی، «ادب» و چارچوب‌های تعیینی طالبان رعایت شود؛ چارچوبی که عملاً فضای نقد آزاد و سازنده را حذف می‌کند.
این محدودیت‌های جدید در شرایطی اعمال می‌شود که حکومت طالبان در بیش از سه سال گذشته با سانسور سیستماتیک، بازداشت گسترده خبرنگاران و تعطیلی صدها رسانه، فضای رسانه‌ای افغانستان را به‌شدت سرکوب کرده‌اند.
بر بنیاد آمار «گزارش‌گران بدون مرز»، دست‌کم ۱۴۱ خبرنگار در این مدت از سوی طالبان بازداشت شده‌اند؛ شماری از آن‌ها در دوران بازداشت مورد شکنجه قرار گرفته‌اند. هم‌زمان ده‌ها رسانه، به دلایل اقتصادی، فشار سیاسی یا تهدید مستقیم، فعالیت خود را متوقف کرده‌اند.
تحلیل‌گران رسانه باور دارند این دستورالعمل تازه، نه تنها جلو انتشار دیدگاه‌های متفاوت را می‌گیرد، بلکه تلاش واضحی‌ست برای تبدیل رسانه‌ها به بلندگوی رسمی طالبان؛ روندی که در تضاد کامل با اصول ابتدایی روزنامه‌نگاری، آزادی بیان و دسترسی آزاد به اطلاعات قرار دارد.
