فشار تهران، ناتوانی کابل؛ بازگشت اجباری ۱۲۰ هزار مهاجر افغان در سایه سیاست‌های مهاجرستیزانه و بی‌برنامگی طالبان.
در ادامه موج اخراج سیستماتیک مهاجران افغان از ایران، مقام‌های محلی طالبان در نیمروز اعلام کرده‌اند که طی ۲۰ روز گذشته، بیش از ۱۲۲ هزار مهاجر افغان از ایران اخراج یا وادار به بازگشت شده‌اند.
این مهاجران از طریق گذرگاه مرزی پل ابریشم وارد افغانستان شده‌اند؛ مسیری که حالا به نماد شکست دیپلماسی و بی‌تفاوتی حکومت طالبان در قبال مهاجران تبدیل شده است.
قاری رحیم‌الله ساجد، سخنگوی والی طالبان در نیمروز، می‌گوید که از میان این جمعیت، ۲۶ هزار نفر مجرد و ۲۲ هزار خانواده بوده‌اند.
با این حال، ارائه کمک‌های نقدی محدود و انتقال رایگان به ولایت‌ها، نه‌تنها پاسخ‌گوی بحران انسانی پیش‌رو نیست، بلکه بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد تا حمایتی واقعی.
سیاست‌های مهاجرستیزانه جمهوری اسلامی ایران در کنار سرکوب‌های گسترده، بازداشت‌های خیابانی، تبعیض نژادی و رفتارهای غیرانسانی با مهاجران افغان، باعث شده تا روزانه هزاران نفر ناگزیر خاک ایران را ترک کنند.
در این میان، سکوت حکومت طالبان در برابر چنین سیاست‌هایی، پرسش‌برانگیز و شرم‌آور است.
کارشناسان می‌گویند طالبان هیچ راهبرد ملی برای مدیریت جمعیت بازگشتی ندارند و حتی زیرساخت‌های ابتدایی برای اسکان، اشتغال و حمایت از این افراد وجود ندارد.
نبود هماهنگی با نهادهای بین‌المللی، عدم شفافیت در توزیع کمک‌ها، و استفاده سیاسی از رنج مهاجران، بار دیگر ناکارآمدی این گروه در مدیریت بحران‌های انسانی را نمایان می‌سازد.
اگر این روند ادامه یابد، افغانستان با بحرانی گسترده در حوزه اشتغال، امنیت و خدمات اجتماعی مواجه خواهد شد؛ بحرانی که طالبان نه ظرفیت مهار آن را دارند و نه اراده سیاسی برای مواجهه با ریشه‌های آن.
